آیا میدانستید یکی از سادهترین راهها برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان همین بازیهای روزمرهای است که شاید تا امروز جدی نگرفتهاید؟ بسیاری از والدین تصور میکنند برای رشد شخصیتی کودک، حتماً باید آنها را در کلاسهای آموزشی یا دورههای تخصصی مانند آموزش زبان برای کودکان ثبتنام کنند، درحالیکه آشنایی با چند ایده بازی برای کودکان میتواند تأثیر عمیقتری بر ذهن و احساسات آنها بگذارد.
وقتی کودک در بازی نقشآفرینی میکند، تصمیم میگیرد، خودش انتخاب میکند و تحسین میشود، به شکل طبیعی احساس ارزشمندی را تجربه میکند. افزایش اعتماد به نفس در کودکان با بازی باعث میشود آنها در آینده در برابر چالشها قویتر باشند. پس اگر میخواهید بدون هزینه و در محیط خانه شاهد افزایش اعتماد به نفس در کودکان باشید، این مقاله را تا انتها با دقت بخوانید. قدرت بازی بسیار بیشتر از آن چیزی است که تصور میکنید و میتواند آینده فرزندتان را دگرگون کند.
خمیربازی برای افزایش خلاقیت
خمیربازی یکی از بازیهایی است که اجازه میدهد کودک قدرت خلاقیت و تصمیمگیری خود را به نمایش بگذارد و همین موضوع به شکل مستقیم به افزایش اعتماد به نفس در کودکان کمک میکند. وقتی کودک با خمیر شکل دلخواه خود را میسازد و نتیجه کارش دیده و تحسین میشود، احساس میکند توانایی انجام کارهای مستقل را دارد. این حس «من میتوانم» دقیقاً همان چیزی است که پایههای افزایش اعتماد به نفس در کودکان را شکل میدهد.
اجازه دهید کودک آزادانه خمیرها را ترکیب کند، رنگها را انتخاب کند و حتی اگر شکل نهایی دقیق و زیبا نبود، باز هم کارش را ارزشمند بدانید. در حین بازی با او گفتوگو کنید و درباره اثری که ساخته سؤال بپرسید تا فرصت ابراز نظر پیدا کند.
- مناسب سن ۳ تا ۷ سال
- قابل انجام به صورت تکنفره یا دو نفره
- ابزار لازم: خمیر رنگی، میز بازی کوچک یا سینی پلاستیکی
پیتزای کاغذی یا ساخت کاغذ دستی پیتزا
ساخت پیتزای کاغذی یک بازی خلاقانه و کمهزینه است که میتواند به افزایش اعتماد به نفس در کودکان بهصورت چشمگیری کمک کند. در این بازی کودک یک کاغذ گرد به شکل خمیر پیتزا میسازد و سپس با تکههای رنگی کاغذ، مواد پیتزا مثل قارچ، پنیر، گوجه یا فلفل را طراحی میکند. این کار باعث میشود مهارت تصمیمگیری در او تقویت شود و احساس کند میتواند چیزی را از صفر خلق کند.
هر بار که پیتزا آماده شد، با هیجان از او بخواهید آن را به شما «تعارف» کند تا حس نقشآفرینی را تجربه کند و این دقیقاً جایی است که افزایش اعتماد به نفس در کودکان شکل میگیرد. حتی میتوانید نقش مشتری رستوران را بازی کنید و سفارش بدهید تا او احساس کند کنترلی بر بازی دارد.
- مناسب سن ۴ تا ۸ سال
- قابل انجام به صورت ۲ تا ۴ نفره
- ابزار لازم: کاغذ رنگی، قیچی ایمن کودکان، چسب ماتیکی، مقوای گرد
فرمان به آدمآهنی برای افزایش فن بیان
در این بازی یکی از اعضای خانواده نقش آدمآهنی را بازی میکند و کودک باید به او فرمان بدهد؛ مثل «برو جلو»، «دستت را بالا ببر»، «بشین» و… این نقش هدایتگری باعث میشود کودک قدرت کلامی خود را بهکار بگیرد و حس رهبری را تجربه کند که یکی از مؤثرترین شیوهها برای تقویت اعتماد به نفس کودکان در صحبت کردن است.
وقتی آدمآهنی دقیقاً به فرمان او عمل میکند، کودک احساس میکند حرفهایش اهمیت دارد و این حس دیدهشدن، پایه اصلی افزایش اعتماد به نفس در کودکان است. در این بازی میتوانید نقش آدمآهنی خندهدار را بازی کنید تا خنده و شادی هم به فعالیت اضافه شود و فضای خانه پر از انرژی مثبت شود. هر بار که دستور میدهد، از او بخواهید واضحتر یا محکمتر صحبت کند تا تقویت مهارت گفتاری همزمان اتفاق بیفتد.
- مناسب سن ۵ تا ۹ سال
- قابل انجام به صورت ۲ تا ۵ نفره
- ابزار لازم: چیزی نیاز ندارد، فقط انرژی و خلاقیت
بازی «من چه صفتی دارم؟»
در این بازی، چند صفت مثبت مانند «باهوش»، «مهربان»، «شجاع»، «خلاق» یا «کمکرسان» روی کارت نوشته میشود. کارتها برعکس روی میز قرار میگیرند و هر بازیکن یکی را برمیدارد و باید درباره آن صفت صحبت کند یا موقعیتی را توضیح دهد که در آن این ویژگی را نشان داده است. این بازی بهطور مستقیم باعث افزایش اعتماد به نفس در کودکان میشود، زیرا کمک میکند کودک ویژگیهای مثبت خود را بشناسد و آنها را بلند بگوید.
وقتی کودک یاد میگیرد صفات خوب خود را بیان کند، احساس ارزشمندی در او تقویت میشود و این همان چیزی است که منجر به افزایش اعتماد به نفس در کودکان میشود. شما هم در طول بازی با جملات مثبت مانند «آفرین، دقیقاً همینطور بود» یا «یادته وقتی به دوستت کمک کردی چقدر مهربون شدی؟» او را تشویق کنید.
- مناسب سن ۶ تا ۱۰ سال
- قابل انجام به صورت ۳ تا ۶ نفره
- ابزار لازم: کارت یا کاغذ کوچک و خودکار برای نوشتن صفتها
بازی «دقیق ببین و حدس بزن»
در بازی «دقیق ببین»، چند وسیله ساده مثل مداد، سنجاق سر، توپ کوچک یا پاککن را روی میز میگذارید. کودک ۳۰ ثانیه زمان دارد تا آنها را نگاه کند، سپس باید چشمانش را ببندد یا اتاق را ترک کند و شما یکی از وسایل را برمیدارید. حالا او باید حدس بزند کدام وسیله حذف شده است. وقتی کودک موفق میشود درست حدس بزند، احساس میکند توانایی دقت و تمرکز بالایی دارد و همین موضوع به افزایش اعتماد به نفس در کودکان کمک میکند.
مهم است که بعد از هر پاسخ درست، او را تشویق کنید و به او بگویید «دیدی چقدر باهوشی؟» تا مغز او رابطه میان موفقیت و احساس ارزشمندی را یاد بگیرد. حتی اگر اشتباه حدس زد، به جای سرزنش، او را به تلاش دوباره تشویق کنید تا بازی به شکل سالم باعث افزایش اعتماد به نفس در کودکان شود.
- مناسب سن ۵ تا ۹ سال
- قابل انجام به صورت ۲ تا ۴ نفره
- ابزار لازم: ۵ تا ۱۰ وسیله کوچک روزمره
عروسکگردانی انگشتی یا دستی
در این بازی کودک میتواند با استفاده از عروسک یا حتی جورابهای ساده، نمایش کوتاهی اجرا کند و برای خانواده داستان بگوید. این فعالیت هنری و نمایشی باعث میشود کودک در معرض توجه قرار گیرد و این تجربه نقش مهمی در افزایش اعتماد به نفس در کودکان دارد. وقتی کودک احساس میکند دیگران به او گوش میدهند و از نمایش او لذت میبرند، حس ارزشمند بودن در وجودش تقویت میشود.
حتی میتوانید برایش صحنه کوچکی بسازید و او را تشویق کنید صدایش را بلندتر کند و احساسات را در کلامش نشان دهد تا مهارت بیان نیز رشد کند. اجازه دهید خودش داستان بسازد و شخصیتها را انتخاب کند تا فرآیند تصمیمگیری هم در او رشد کند. این نوع بازی نمایشی یکی از قدرتمندترین روشهای خانگی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان است.
- مناسب سن ۴ تا ۱۰ سال
- قابل انجام به صورت ۱ تا ۴ نفره
- ابزار لازم: عروسک دستکشی، جوراب، تکه پارچه یا هر وسیله ساده برای نمایش
ساخت ماسک ابرقهرمانان
ساخت ماسک با کاغذ یا بشقاب یکبارمصرف، یک بازی خلاقانه و هیجانانگیز است که به کودک اجازه میدهد هویت جدیدی را تجربه کند و با خیالپردازی، نقشهای مختلف را بازی کند. وقتی کودک ماسک میسازد و آن را روی صورتش میگذارد و با صدای بلند نقش یک قهرمان یا شخصیت کارتونی را بازی میکند، ناخودآگاه وارد دنیایی میشود که در آن میتواند قدرت و شجاعت خود را نشان دهد.
همین نقشآفرینی باعث افزایش اعتماد به نفس در کودکان میشود، زیرا او میآموزد که میتواند خودش را ابراز کند و از قضاوت دیگران نترسد. بهتر است بعد از ساخت ماسک، یک نمایش کوچک خانوادگی اجرا کنید تا او احساس کند دیده و شنیده میشود. تشویق در این مرحله بسیار مهم است و میتواند پایههای افزایش اعتماد به نفس در کودکان را محکم کند.
- مناسب سن ۵ تا ۹ سال
- قابل انجام به صورت ۲ تا ۴ نفره
- ابزار لازم: کاغذ، بشقاب مقوایی، ماژیک، قیچی ایمن، نخ یا کش
بازی ساده قایمباشک
شاید تصور کنید قایمباشک فقط یک بازی قدیمی و ساده است، اما این بازی میتواند نقش بسیار مهمی در افزایش اعتماد به نفس در کودکان داشته باشد. در این بازی کودک یاد میگیرد در شرایط هیجانانگیز و حتی کمی استرسزا، تصمیم بگیرد و بهترین نقطه را برای پنهان شدن انتخاب کند. همچنین وقتی نوبت جستجو کردن به او میرسد، حس رهبری را تجربه میکند و همین مسئله باعث افزایش اعتماد به نفس در کودکان میشود.
هر بار که او موفق میشود کسی را پیدا کند یا خودش خوب مخفی میشود، احساس پیروزی میکند و این حس پیروزی همان چیزی است که اعتمادبهنفس را تقویت میکند. بهتر است بعد از هر دور بازی، عملکرد او را با جملات مثبت تأیید کنید تا حس ارزشمندی در او تثبیت شود.
- مناسب سن ۴ تا ۱۰ سال
- قابل انجام به صورت ۳ تا ۶ نفره
- ابزار لازم: نیازی به وسیله خاصی نیست، فقط فضای مناسب برای پنهان شدن
قدرت بازی کردن را در افزایش اعتماد به نفس کودکان جدی بگیرید
بسیاری از والدین بهدنبال روشهای پیچیده و کلاسهای آموزشی هستند، در حالیکه سادهترین بازیهای خانگی میتوانند بهترین فرصت برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان باشند. وقتی کودک در بازی تصمیم میگیرد، نقش میسازد، تحسین میشود و احساس میکند توانایی انجام کارهای مختلف را دارد، درواقع در حال ساختن ستونهای شخصیتی خود است.
اگر میخواهید شاهد افزایش اعتماد به نفس در کودکان باشید، لازم نیست هزینه زیادی کنید، فقط کافی است آنها را در بازیها جدی بگیرید و به احساساتشان احترام بگذارید. هر بازی فرصتی است تا کودک بگوید «من میتوانم» و این جمله قدرتمندترین عامل در رشد شخصیتی اوست. پس از امروز، زمان بازی را نه یک فعالیت سرگرمکننده ساده، بلکه بهعنوان یک ابزار تربیتی مهم ببینید. کودک میتواند با چند دقیقه بازی روزانه در پلی روم مجازی میس عطی، آیندهاش را تغییر دهد.
