یکی از چالش هایی که پدران و مادران با آن مواجه می شوند، یادگیری نحوه برخورد با کودک لجباز است. با این حال، درک ویژگی های کودک لجباز و به کار گیری استراتژی‌های مؤثر می تواند به شما در غلبه بر این چالش ها و تقویت رابطه مثبت والدین و کودک کمک کند. در این مقاله به بررسی ویژگی های کودک لجباز می‌پردازیم، روان شناسی آن ها را بررسی می کنیم و نکات کاربردی برای مقابله با مشکلات کودک لجباز ارائه می کنیم. در ادامه، بیایید به ویژگی های کودک لجباز نگاهی بیاندازیم!
ویژگی های یک کودک لجباز
قبل از اینکه درباره نحوه برخورد با کودک لجباز صحبت کنیم، مهم است که تفاوت بین کودک لجباز و کودک مستقل را بدانیم. در حالی که قاطعیت می تواند یک ویژگی مثبت در کودک باشد، لجبازی معمولاً شامل گوش ندادن کودک به والدین است. کودکان لجباز نظرات خاص خود را دارند، به ترجیحات شخصی خود، درست یا غلط، متعهد هستند و ممکن است بیشتر و سریعتر از سایر کودکان عصبانی شوند.
در اینجا چند ویژگی رایج کودکان لجباز آورده شده است:
- نیاز شدید به توجه
کودکان لجباز اغلب به دنبال تایید و توجه دیگران یا والدین خود هستند.
- به شدت مستقل
آنها ترجیح می دهند کارها را به تنهایی انجام دهند و ممکن است در برابر کمک یا راهنمایی دیگران مقاومت نشان دهند.
- تعهد به ترجیحات شخصی
کودکان لجباز مصمم هستند که همه چیز را به روش خود انجام دهند و ممکن است در برابر هرگونه تلاش برای تغییر عقیده مقاومت کنند.
- عصبانیت مکرر
در حالی که همه کودکان عصبانی می شوند، کودکان لجباز ممکن است به طور مکرر و با شدت بیشتری عصبانی شوند.
- ویژگی های رهبری قوی
کودکان لجباز ممکن است رفتاری رئیس وار از خود نشان دهند و ترجیح دهند در موقعیت های مختلف مسئولیت را بر عهده بگیرند.
- ترجیح برای انجام کارها به روش خودشان
ممکن است وقتی از آنها خواسته شود عجله کنند یا برنامه خاصی را دنبال کنند مقاومت کنند یا ناامید شوند.
توجه به این نکته ضروری است که هر کودکی که اراده آزاد دارد، لجباز نیست. درک این ویژگی ها می تواند به شما کمک کند بین یک کودک مصمم و یک کودک لجباز تمایز قائل شوید.
روانشناسی کودک لجباز
برای برخورد موثر با یک کودک لجباز، درک روانشناسی نهفته در رفتار آنها ضروری است. لجبازی می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله سن کودک، خلق و خوی، سبک فرزندپروری، عوامل استرس زا و نیازهای برآورده نشده باشد. لجبازی همچنین ممکن است ریشه در تأثیرات ژنتیکی یا محیطی داشته باشد.
به گفته روانشناس آلیسا رابرتز، کودکان ممکن است به دلیل ترکیبی از این عوامل، رفتار لجبازانه یا با اراده قوی از خود نشان دهند. بسیار مهم است که الگوهای رفتاری فرزندتان را مشاهده کرده و درک کنید تا رویکرد خود را مطابق با آن تنظیم کنید.
نکاتی برای برخورد با کودک لجباز
- به طور فعال به کودک گوش دهید
ارتباط یک عمل دو طرفه است و گوش دادن فعال، نقش مهمی در تقویت همکاری با کودک لجباز دارد. هنگامی که فرزند شما نظرات یا ترجیحات خود را بیان می کند، زمانی را برای گوش دادن با دقت اختصاص دهید. از نادیده گرفتن افکار یا عقاید آنها بپرهیزید، زیرا ممکن است منجر به سرپیچی یا لجاجت بیشتر شود. با گوش دادن فعالانه، به کودک خود نشان می دهید که عقیده او مهم است و او را تشویق می کنید که خود را آزادانه بیان کند.
برای مثال، اگر فرزندتان از خوردن شام خودداری کرد، با او بنشینید و از او بپرسید که چرا نمی خواهد غذا بخورد. کودکتان را تشویق کنید که برای تصمیمش دلیل بیاورد و سپس برای یافتن یک راه حل مناسب با یکدیگر همفکری کنید.
- با فرزندان وقت مفید بگذرانید
مجبور کردن کودک لجباز به پیروی از دستورات شما اغلب می تواند منجر به مقاومت و سرپیچی شود. به جای مجبور کردن فرزندتان، روی ایجاد ارتباط با او تمرکز کنید. به فعالیت های آنها علاقه نشان دهید، در گفتگوهای عمیق شرکت کنید و باهم به طور مفید وقت بگذرانید. هنگامی که کودکان احساس می کنند با والدین یا مراقبان خود ارتباط دارند، به احتمال زیاد کم کم با آن ها همکاری می کنند و دستورالعمل ها را دنبال می کنند.
به عنوان مثال، اگر فرزند شما اصرار دارد که قبل از خوابش تلویزیون تماشا کند، سعی کنید با او بنشینید و به آنچه که تماشا می کند علاقه واقعی نشان دهید. با برقراری ارتباط با آنها، نشان می دهید که برای علایق و نظرات فرزندتان ارزش قائل هستید.
- گزینه های پیشنهادی ارائه دهید
کودکان لجباز اغلب خواهان استقلال و خودمختاری هستند. به جای اینکه تصمیمات خود را به آنها تحمیل کنید، به آن ها گزینه های مختلف برای انتخاب دهید. با ارائه آپشن های مختلف، به کودک خود احساس استقلال می دهید و مقاومت او را در برابر قوانین کاهش می دهید.
به عنوان مثال، اگر می خواهید فرزندتان بخوابد، از او بپرسید که آیا دوست دارد یک داستان قبل از خواب بخواند یا چراغ خواب روشن بماند. با مشارکت دادن آن ها در فرآیند تصمیم گیری، آنها را توانمند می سازید و احتمال رعایت قوانین را افزایش می دهید.
- آرام و صبور باشید
هنگام برخورد با یک کودک لجباز، حفظ خونسردی والدین بسیار مهم است. فریاد زدن یا اعصبانیت می تواند وضعیت را تشدید کند و حل و فصل اختلافات را دشوارتر کند. در عوض، صبر را تمرین کنید و به رفتار چالش برانگیز با رویکردی آرام و سنجیده پاسخ دهید.
اگر در شرایطی قرار گرفتید که باعث ناآرامی شما شده است، چند ثانیه نفس عمیق بکشید و افکار خود را جمع آوری کنید. با حفظ آرامش، می توانید برای فرزندتان یک الگوی رفتاری باشید تا عصبانیت او نیز کاهش یابد.
- به فرزندتان احترام بگذارید
احترام در هر رابطه ای ضروری است، از جمله رابطه بین والدین و فرزند. به جای اصرار بر اطاعت، با همکاری با فرزندتان به او احترام را نشان دهید. بین فرزندان خود تفاوتی قائل نشوید و از طرفداری از آن ها خودداری کنید. با احساسات و عقاید فرزندتان همدلی کنید و به او اجازه دهید مسئولیت کارهای متناسب با سن خود را بپذیرد. با احترام گذاشتن به فرزندتان، اعتماد محکمی را می سازید و محیطی مثبت برای رشد و یادگیری ایجاد می کنید.
- با فرزندتان مشارکت کنید
تغییر رویکردها می تواند به طور قابل توجهی بر نحوه رفتار شما با کودک لجباز به شما تأثیر بگذارد. به جای دستور دادن، سعی کنید با فرزند خود در انجام وظایفش مشارکت کنید تا به انجام دادن آن ها تشویق شود. از عباراتی مانند “بیایید این کار را با هم انجام دهیم” یا “چطور است که آن را امتحان کنیم” استفاده کنید. با مشارکت دادن فرزندتان در تصمیم گیری و لذت بخش کردن وظایف، لجبازی اورا کاهش می دهید.
برای مثال، اگر می‌خواهید کودکتان اسباب بازی هایش را جمع کند، آن را به یک بازی تبدیل کنید و او را به چالش بکشید تا ببیند چه کسی سریع تر می‌تواند همه چیز را جمع کند. با تبدیل کارهای خانه به فعالیت های سرگرم کننده، فرزندتان را برای مشارکت مشتاق می کنید.
- با فرزندتان مذاکره و سازش کنید
مذاکره و سازش می تواند راهبرد موثری در برخورد با کودک لجباز باشد. به جای رد صریح خواسته های آنها، وارد گفتگو شوید و سعی کنید دیدگاه آنها را درک کنید. با نشان دادن اینکه به خواسته های آنها احترام می گذارید و مایلید نظرات آنها را در نظر بگیرید، محیطی از درک و همکاری متقابل ایجاد می کنید.
به عنوان مثال، اگر فرزندتان از خوابیدن در زمان تعیین شده امتناع کرد، تصمیم مشترکی بگیرید که برای هر دوی شما مفید است. این رویکرد به کودک شما اجازه می دهد تا احساس کند شنیده می شود؛ در حالی که همچنان به قوانین خانه پایبند است.
- در خانه یک محیط مثبت ایجاد کنید
محیطی که کودک شما در آن رشد می کند و یاد می گیرد نقش مهمی در رفتار او دارد. با الگوبرداری از ارتباطات سالم و حل مسالمت آمیز اعتراضات او، برای ایجاد یک محیط خانگی مثبت و مناسب رشد کودکانتان تلاش کنید. از قرار دادن فرزندتان در معرض مشاجره یا تنش خودداری کنید؛ زیرا این امر می تواند رفتارهای لجبازانه او را افزایش دهد. با ایجاد یک جو حمایتی، پایه محکمی برای رشد عاطفی و رفتاری کودک خود فراهم می کنید.
- درک و همدلی کنید
برای برخورد موثر با کودک لجباز، سعی کنید دیدگاه او را درک کنید و همدلی را تمرین کنید. خود را جای آنها بگذارید و دلایل رفتار کودکتان را تصور کنید. با همدلی با فرزندتان، می توانید بهتر به نگرانی های او رسیدگی کنید و در عین حال محدودیت ها و انتظارات خود را حفظ کنید.
به عنوان مثال، اگر فرزند شما در انجام تکالیف خود مقاومت می کند، در نظر بگیرید که آیا او تحت استرس و فشار مدرسه قرار گرفته است یا خیر. وظایف فرزندتان را به قطعات کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم کنید و در طول مسیر، از حمایت و تشویق دریغ نکنید. همدلی می تواند به کودک شما کمک کند که احساس شنیده شدن کند و تمایل به همکاری او افزایش می یابد.
- رفتارهای مثبت کودک را تشویق کنید
تشویق رفتارهای مثبت کودک لجباز ابزار قدرتمندی در شکل دادن به رفتار او است. به جای تمرکز کردن روی لجبازی او، سعی کنید رفتارهای مثبت فرزندتان را به رسمیت بشناسید و به او پاداش دهید. وقتی کودکتان همکاری می کند، دستورالعمل ها را دنبال می کند یا انعطاف پذیری نشان می دهد، او را تحسین کنید. با تقویت رفتار مثبت، فرزندتان را تشویق می کنید که به پیشرفت خود ادامه دهد.
به عنوان مثال، اگر کودک شما سبزیجاتش را می خورد، به او یک جایزه کوچک بدهید. این کار می تواند او را تشویق کند تا در آینده رفتار مشابهی از خود نشان دهد.
بینش نهایی: چگونه با کودک لجباز رفتار کنیم؟
برخورد با کودک لجباز نیاز به صبر، درک و ارتباط موثر دارد. با شناخت ویژگی های کودکان لجباز، درک روانشناسی آنها و اجرای راهبردهای مفید و مثبت، می توانید رابطه والدین و فرزند را تقویت کنید و همکاری را تشویق کنید. به یاد داشته باشید که فعالانه گوش دهید، به جای زور، ارتباط برقرار کنید، به او گزینه هایی برای انتخاب بدهید، آرام و صبور باشید و رفتار مثبتش را تقویت کنید. با به کارگیری این نکات، می‌توانید چالش‌های تربیت یک کودک لجباز را پشت سر بگذارید و شاهد رشد عاطفی و رفتاری او باشید.
در کنار همه ی این روش ها، پیشنهاد می کنیم که کارتون های دو زبانه وب سایت میس عطی را امتحان کنید. آنها محتوای جذاب و آموزشی ارائه می دهند که می تواند به رشد زبانی و رفتاری کودک شما کمک کند!